Een verhaal uit mijn praktijk. Maakt het uit hoe oud je bent, om te groeien, om jezelf te ontdekken, om ervaringen uit je kindertijd in een nieuw daglicht te zien om te kunnen concluderen dat de ingeslagen weg misschien toe is aan een koerswijziging? Nee het maakt niet uit hoe oud je bent, en je hoeft zeker niet te wachten tot na je pensioen, blijkt uit dit verhaal van Harmen. 
Harmen (59) was 16 toen vriendjes langskwamen om te vragen of hij mee de stad in ging. Hij zei ja, terwijl zijn hart liever bezig wilde blijven met het bouwen van zijn eerste donkere kamer, een eigen fotostudio. Die hele middag in de stad was hij bij zijn vrienden, en ook weer niet. Hij herhaalde maar in zichzelf dat hij toch liever thuis was gebleven, hij kon zich niet neerleggen bij zijn besluit. Toen Harmen deze week in ZINTRE kwam en deze herinnering kwam bovendrijven uit zijn onderbewuste, werd het kraakhelder: “Dit is wat ik vaker doe. Maar ik zie nu dat het voor geen meter helpt. Als ik ergens voor ga, dan moet ik daar met mijn aandacht zijn. De situatie verlangt mijn aanwezigheid. Waarom zou ik dat dat ook niet doen?”

Waarom Harmen kiest voor zelfzorg en zinleving? “Volgend jaar wordt ik zestig, dus ik heb nog een aantal jaren dat ik werk. De invulling van het werk plus de regelmaat geeft me houvast, daarom denk ik dat het wijs is als ik me nu al voorbereid op wat ik daarna, nadat ik gestopt ben met werken kan betekenen.” Harmen is bij me gekomen, eerlijk gezegd, “omdat ik geen sacherijnige oude brompot wil worden. Ik hoor mijn schoonvader weleens zeuren en klagen, er is niets goed. Dat wil ik dus echt niet.” Aanleg hiervoor; voor ‘geen gat meer zien in het leven’ heeft hij echter wel. Sinds zijn kinderjaren knaagt er iets in hem. “Ik was altijd wel bezig met een vraag als, maar waarom doe ik dit of wat is hier nu de zin van? Ik voel ook zo goed de zinloosheid van alles. Ik wil niet meer dat dat me uitholt.”

We zijn met de zelfzorg bijna drie maanden op weg en het is leuk om te vertellen dat Harmen zeker veranderingen begint op te merken. Zo had hij zijn standaard “nee, daar doe ik niet aan mee” aan de kant durven zetten toen het schoolbestuur, waar hij werkzaam is, hem gevraagd had op het jaarlijkse personeelsfeest een bijdrage te leveren. Zijn eerste en vaak definitieve reactie zou voorheen geweest zijn om te denken dat “niemand daar toch op zit te wachten’? Overtuigd als hij regelmatig lijkt te zijn van de onzin van zijn aanwezigheid. Of “dat kan ik nu wel doen, maar het wordt vast toch niets.” Wat verder niet uitgewerkt wordt in zijn hoofd, wat er dan wel of wat er dan niet een goede uitkomst is. Door de oefeningen die we doen, krijgt hij steeds meer besef dat zijn bijdrages, zijn oneindige stroom grapjes, zijn werkwijzen verschil maken voor zijn leerlingen. Dus toen het schoolbestuur de directe vraag stelde of hij met een band wilde optreden, liet Harmen de vraag rusten om te concluderen dat hij altijd iets zou kunnen proberen. Er werd een band samengesteld, muzieknummers uitgezocht, en een soort quiz opgesteld. Het feest werd knallend ingeleid door zijn bedachte act en een stralende Harmen vertelt dat hij zelfs na zijn act op het feest is gebleven (normaal gesproken vind ik zulke gelegenheden een ramp) en dat er allerlei mensen naar hem toekwamen om te zeggen hoe leuk ze het hadden gevonden en dat het de stemming er goed had ingebracht.

Het maakt niet uit hoe oud je bent, om te groeien, om jezelf te ontdekken, om ervaringen uit je kindertijd in een nieuw daglicht te zien om te kunnen concluderen dat de ingeslagen weg misschien toe is aan een koerswijziging.