Als je de lat minder hoog wil leggen
Wanneer je iets in je mars hebt of iets wilt bereiken, is het verleidelijk om de lat hoog te leggen. Ik zie het genoeg gebeuren in de gesprekken in ZINTRE. Sommigen krijgen er te veel stress door, anderen slaan dicht en weten niet meer hoe ze in beweging komen.
Hoe zorg je dat je niet een te grote tik van de prestratiegedreven molen krijgt? En wel op een zinvolle manier je doelen haalt?
bestraffend vingertje
We wijzen nog weleens met een bestraffend vingertje naar onszelf als we de opgelegde lat niet halen, of als we niet in actie komen, voor iets wat we eigenlijk willen doen. Ik heb sinds een aantal jaar een riedeltje nuchtermakende en zinlevende vragen in mijn binnenzak. Ik stel ze mezelf (of via een ander)* als ik merk dat ik geleefd wordt door mijn eigen lat. Dat het lat-ophogen soms ongemerkt gaat, is begrijpelijk als je om je heen kijkt naar het aantal beelden dat we voorgeschoteld krijgen: van awards, degrees, nummers 1, targets, en heeeeeeel veel cijfers en nummers. En ja dat kan opstressend of verlammend werken.
Onthoud dat de reis, de ontwikkeling, het plezier oplevert, dat de lat overspringen een beloning is voor het proces ernaartoe!!!
Een aantal zelfregulerende vragen
1. Wat wil ik nu echt?
Laat even alles gaan en keer om naar een leeg vel, ga terug naar een blanco pagina in je hoofd en hart. Ook al zit je er midden in. Wat wilde je ook alweer echt, tijdens het moment van ‘beginnen’, tijdens het moment van dromen? Waartoe werd je in beweging gebracht, wat was het idee of gevoel dat je pakte? Dit is de vonk die het zuiverst weergeeft waar jij je mee bezig wilt houden. Hoe dichter je bij die vonk blijft, hoe realistischer je plan wordt.**
Hier helpt creativiteit: schrijf het op, maak er een tekening van, klei een beeld wat [al is het lekker kneuterig] je bij de realistische droomles houdt. Jouw droom heeft kans van slagen als je dichtbij je vonk blijft en weet wat je wilt.
2. Wat gebeurt er werkelijk als ik het niet haal?
In onze hoofden gebeuren de ergste rampen, aangevuurd door allerlei mediabeelden, die door hun schokkendheid, of hun rauwheid, ons meer bij blijven dan de succesverhalen, waarin het ‘gewoon’ goed is. Scheid zin van onzin. Hoe erg kan het zijn, als je de lat wat lager legt? Hoe rampzalig is het als je een onderdeel van je plan even laat varen voor later of overlaat aan een ander? Wie zijn er werkelijk de dupe van als je het naar eigen denken niet goed doet?
3. Wat doen anderen, waar ik me door laat afremmen of juist opstuwen?
Krijg helderheid over de ongemerkte invloed die anderen op je hebben. De stemmetjes in je hoofd, zijn die allemaal van jou, of hoor je je vader nog nagalmen of je moeder waarschuwen. Is dat de juf of meester die je vertelde dat je het veel te moeilijk zou zijn voor je? Behartig je ook je eigen wensen, of voer je alleen maar uit wat je baas wil? Ben je stiekem haar / zijn droom aan het vervullen, terwijl jouw droom een heel andere is? Heb je door welke verwachtingen je ongemerkt invult?
Welke woorden / beelden hebben invloed op je, waardoor je juist in actie komt (terwijl je ook nog even kon genieten) of waardoor je juist niet in actie durft te komen (terwijl je daarmee misschien een leuke ervaring misloopt)?
Beïnvloeding gaat snel en ongemerkt, dwz buiten ons bewustzijn om. Recent onderzoek heeft bevestigd dat de amygdala (het gedeelte in onze hersenen dat gevoelens activeert) al intens reageert als het een beeld ziet van twee bedreigende ogen voor een duur van twee hondersten van een seconde. Oftewel een beeld dat we onmogelijk bewust kunnen oppakken, heeft al wel een effect in onze hersenen en daarmee in ons lichaam***. Dat pleit des te meer voor regelmatige activiteiten als sporten, buiten in de natuur zijn en mediteren, waarin de hersenen de overprikkeling kunnen ontladen.
4. Waar haal ik het meeste plezier uit?
Een lat kan ongemerkt hoger en hoger worden. Om de opwaartse spiraal te stoppen is het zinvol om te beginnen met het meest aardse en tegelijkertijd duurzaamste: waar haal je nu op dit moment het meeste plezier uit? Dat kan ook het afronden van een rottig taakje zijn. Krijg je voeten weer op de grond, je hart in een opgeluchte stemming en ga iets doen waar je plezier van krijgt.
5. En de vraag die altijd geldt: Wat kan er nu?
Een lat kan niet alleen ongemerkt hoger worden, maar ook groter en groter, zodat ons hele blikveld erdoor in beslag genomen wordt.
We kunnen nergens anders meer aan denken dan dat wat we NOG NIET BEREIKT hebben.****
Zorg dat de lat niet het hele speelveld vult, maar dat er ruimte blijft voor spelen tijdens het werken / doelen behalen. Dus wat kan er nu? Sta jezelf toe om in ieder geval één resultaat te bereiken. Dat kan ook zijn, dat je een dag gaat zitten om structuur en prioriteit te krijgen in je taken, wat is het eerste belangrijke en wat daarna.
De beste remedie voor te hoge latten is uiteraad 😉 je eigen om je ZIN te vinden…
*Loop je vast in jezelf, vraag dan een ander om je te helpen met spiegelen. We hoeven niet alles ZELF op te lossen!!!
**realistisch betekent hier uitvoerbaar. Want je dromen mogen groot zijn, als ze maar dichtbij jouw hart liggen. Je snapt zelf ook wel dat je het uitvoeren van een droom voor een ander misschien minder haalbaar is dan je zou denken / hopen / wensen.
***Boeiend, krachtig en vol openbaringen: het boek van hoogleraar klinische psychologie Paul Verhaeghe: Intimiteit
****Voor een opgeruimd blikveld kijk ook eens naar de techniek van David Allen: Getting things done